قرص‌ها و داروهای میگرن می‌توانند درد و علائم حمله میگرنی را تسکین دهند و به پیشگیری از حملات میگرنی کمک کنند. به طور کلی درمان میگرن با دارو در دو مقطع قابل انجام است. در حالت اول داروهای میگرن در طول حملات میگرنی مصرف می‌شوند که باعث تسکین درد خواهند شد و به آنها داروهای درمان‌کننده میگرن می‌گویند. در حالت دوم این داروها برای پیشگیری از سردرد میگرنی مصرف می‌شوند و به آنها داروهای پیشگیرانه میگرن گفته می‌شود. در این مقاله لیست بهترین و جدیدترین داروهای ضد میگرن را معرفی خوهیم کرد.
درباره میگرن چه می‌دانید؟
میگرن، سردردهای شدید و ناتوان‌کننده‌ای است که معمولا با ضربان شدید یا نبض در یک ناحیه از سر احساس می‌شود. سردرد میگرنی می‌تواند شامل حساسیت به نور، صدا و بو باشند، اختلالات بینایی مانند هاله ایجاد کنند و حتی می توانند باعث تهوع یا استفراغ شوند. میگرن چیزی بیش از یک سردرد است و می‌تواند زندگی روزمره شما را تحت تاثیر قرار دهد.
در برخی افراد ممکن است پدیده‌ای تحت عنوان هاله میگرنی قبل یا در طول میگرن رخ دهد. هاله مجموعه‌ای از علائم برگشت‌پذیر سیستم عصبی (علائم حسی، حرکتی و گفتاری) است که معمولا به تدریج شروع می‌شوند. هاله میگرنی در بیشتر اوقات قبل از سردرد رخ می‌دهد، اما گاهی اوقات ممکن است در حین یا حتی بعد از آن ظاهر شود. یک هاله می‌تواند از 10 تا 60 دقیقه طول بکشد. حدود 15 تا 20 درصد از افرادی که میگرن را تجربه می‌کنند، هاله دارند.
معرفی داروهای میگرن
سردردهای میگرنی مزمن هستند و نمی‌توان آنها را به‌صورت کامل درمان کرد، اما می‌توان آنها را با مصرف برخی داروها کنترل کرد و احتمالا بهبود داد. دو دسته اصلی دارو برای درمان میگرن وجود دارد که عبارتند از:
- داروهای درمان‌کننده میگرن
- داروهای پیشگیرانه میگرن
داروهای درمان میگرن
هدف از مصرف دارو برای درمان میگرن، متوقف کردن سردرد میگرنی پس از شروع آن است. این داروها زمانی موثرتر هستند که در هنگام مشاهده اولین علائم میگرن، در حالی که درد خفیف است، استفاده شوند. این داروها شامل مصرف برخی قرص‌ها، اسپری و تزریق است که می‌توانند باعث توقف احتمالی روند سردرد میگرنی شوند. مصرف این داروها همچنین به توقف یا کاهش علائم میگرن از جمله حالت تهوع، حساسیت به نور و صدا کمک می‌کنند. برخی از داروهای میگرن با منقبض کردن عروق خونی، باعث بازگرداندن آنها به حالت عادی و تسکین درد ضربان‌دار می‌شوند.
لازم به ذکر است که مصرف بیش از حد هر یک از این داروها می‌تواند منجر به ایجاد یکی از انواع سردرد تحت عنوان سردرد بازگشتی شود، سردردی که از مصرف بیش از حد دارو ایجاد می‌شود. اگر بیش از 9 بار در ماه نیاز به استفاده از داروهای میگرن دارید، با پزشک خود در این مورد مشورت کنید.
لیست داروهای درمان میگرن شامل موارد زیر هستند:
- داروهای مسکن
- ارگوتامین‌ها
- تریپتان‌ها
- داروهای ضد تهوع
- داروهای مسکن مخدردار
لیست داروهایی که برای درمان میگرن مورد استفاده قرار می‌گیرند و دارای مجوز هستند در جدول زیر ذکر شده است:
| دسته‌بندی | نام عمومی | آیا می توان در طول هاله استفاده کرد؟ | عوارض جانبی |
| NSAIDs و داروهای ضد درد | ایبوپروفن (ibuprofen) | – | ناراحتی معده یا خونریزی، کهیر و تورم. مصرف این دارو همچنین ممکن است خطر حمله قلبی یا سکته را افزایش دهد. |
| آسپرین + استامینوفن + کافئین | – | سوزش سردل، اضطراب، بیخوابی، واکنش آلرژیک، آسیب کبدی، خون در مدفوع، استفراغ و سرگیجه | |
| استامینوفن | – | آسیب کبدی، عکس‌العمل‌های آلرژیتیک و بثورات | |
| ناپروکسن (naproxen) | – | ناراحتی معده، خونریزی معده، حالت تهوع، استفراغ، کهیر، آسیب کبدی. مصرف این دارو ممکن است خطر حمله قلبی یا سکته را افزایش دهد. | |
| سلکوکسیب (celecoxib) | بله | نفخ، یبوست، گلو درد، علائم سرماخوردگی و ماندگاری مزه‌های فلزی یا نمکی در دهان | |
| ارگوت | دی هیدروارگوتامین (dihydroergotamine) | بله | حالت تهوع و بی‌حسی انگشتان دست و پا |
| تریپتان‌ها | سوماتریپتان سوکسینات (sumatriptan succinate) | با میگرن همی پلژیک، میگرن با هاله ساقه مغز، سکته مغزی، بیماری قلبی، فشار خون کنترل نشده و بارداری استفاده نشود. | سرگیجه، مور مور شدن، گرفتگی، احساس سنگینی قفسه سینه، حالت تهوع |
| زولمیتریپتان (zolmitriptan) | با میگرن همی پلژیک، میگرن با هاله ساقه مغز، سکته مغزی، بیماری قلبی، فشار خون کنترل نشده استفاده نشود. | سرگیجه، مور مور شدن، گرفتگی احساس سنگینی قفسه سینه و حالت تهوع | |
| ریزاتریپتان (rizatriptan) | با میگرن همی پلژیک، میگرن با هاله ساقه مغز، سکته مغزی، بیماری قلبی، فشار خون کنترل نشده استفاده نشود. | سرگیجه، مور مور شدن، گرفتگی احساس سنگینی قفسه سینه و حالت تهوع | |
| ناراتریپتان (naratriptan) | با میگرن همی پلژیک، میگرن با هاله ساقه مغز، سکته مغزی، بیماری قلبی، فشار خون کنترل نشده استفاده نشود. | سرگیجه، مور مور شدن، گرفتگی احساس سنگینی قفسه سینه و حالت تهوع | |
| آلموتریپتان (almotriptan) | با میگرن همی پلژیک، میگرن با هاله ساقه مغز، سکته مغزی، بیماری قلبی، فشار خون کنترل نشده استفاده نشود. | خستگی، سرگیجه، سردرد، حالت تهوع و درد قفسه سینه | |
| فرواتریپتان (frovatriptan) | با میگرن همی پلژیک، میگرن با هاله ساقه مغز، سکته مغزی، بیماری قلبی، فشار خون کنترل نشده استفاده نشود. | سرگیجه، گرفتگی، تپش قلب، درد قفسه سینه، سردرد، مور مور شدن و حالت تهوع | |
| التریپتان (eletriptan) | با میگرن همی پلژیک، میگرن با هاله ساقه مغز، سکته مغزی، بیماری قلبی، فشار خون کنترل نشده استفاده نشود. | سرگیجه، مور مور شدن، گرگرفتگی، احساس سنگینی قفسه سینه، حالت تهوع و سردرد | |
| تریپتان ترکیبی + NSAID | سوماتریپتان + ناپروکسن (sumatriptan + naproxen) | با میگرن همی پلژیک، میگرن با هاله ساقه مغز، سکته مغزی، بیماری قلبی، فشار خون کنترل نشده استفاده نشود. | سفت شدن و سوزن سوزن شدن سر، فک، قفسه سینه و بازو، ناراحتی گلو، گرفتگی عضلات، گرفتگی، ناراحتی معده یا خونریزی، حالت تهوع، استفراغ، کهیر و آسیب کبدی |
| دیتانها | لاسمیدیتان (Lasmiditan) | بله | سرگیجه، خواب آلودگی، بی‌حسی، احساس خستگی و مور مور شدن |
| آنتاگونیست‌های CGRP | ریمجپنت (Rimegepant) | بله | حالت تهوع و واکنش آلرژیک |
| آبروگپنت (Ubrogepant) | بله | خواب آلودگی، حالت تهوع و خشک‌شدن دهان | |
| زاوگپانت (Zavegepant) | بله | سرگیجه، حالت تهوع و خشک‌شدن دهان |
داروهای مسکن
برخی از مسکن‌های بدون نسخه (OTC) معمولا برای میگرن استفاده می‌شوند، اما بسیاری از آنها فقط به صورت تجویزی در دسترس هستند. به غیر از استامینوفن که فقط درد را تسکین می‌دهد، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) هستند که درد را تسکین می‌دهند و باعث کاهش التهابمی‌شوند. این داروها عبارتند از:
- استامینوفن (اکسدرین، تیلنول)
- آسپرین
- دیکلوفناک (کاتافلام)
- ایبوپروفن (ادویل، موترین)
- کتورولاک (تورادول)
- ناپروکسن (Aleve)
بسیاری از داروهای OTC که به طور کلی برای میگرن یا سردرد به بازار می‌آیند، یک یا چند داروی فوق را با مقدار کمی کافئین ترکیب می‌کنند، که می‌تواند آنها را سریع‌تر و مؤثرتر کند، به‌ویژه برای سردردهای میگرنی خفیف.
عوارض جانبی احتمالی استفاده طولانی مدت از این داروها عبارتند از:
- حمله قلبی
- سکته
- آسیب کلیه
- زخم معده
ارگوتامین‌ها
ارگوتامین‌ها اولین دسته از داروهایی بودند که به طور خاص برای میگرن استفاده می‌شدند. این داروها باعث انقباض عروق خونی اطراف مغز می‌شوند و میگرن را در عرض چند دقیقه تسکین می‌دهند.
ارگوتامین‌ها به صورت قرص (قرصی که در زیر زبان شما حل می شود)، اسپری بینی، شیاف و تزریق در دسترس هستند. مصرف این داروها معمولا در اولین علائم سردرد توصیه می‌شوند و برخی می‌توانند در صورت ادامه سردرد، دوزهای اضافی را هر 30 دقیقه مصرف کنند.
برخی از ارگوتامین‌ها عبارتند از:
- دی هیدروارگوتامین (DHE-45، Migranal)
- ارگوتامین (ارگومار)
- ارگوتامین و کافئین (Cafatine، Cafergot، Cafetrate، Ercaf، Migergot، Wigraine)
- متی سرژید (سانسرت)
- متیل ارگونوین (مترژین)
ارگوتامین‌ها می‌توانند عوارض جانبی خطرناکی داشته باشند. آنها می توانند باعث نقص مادرزادی و مشکلات قلبی شوند و در دوزهای بالا سمی هستند. اگر باردار یا شیرده هستید یا بیماری قلبی دارید، نباید ارگوتامین مصرف کنید. ارگوتامین‌ها همچنین می‌توانند با سایر داروها از جمله داروهای ضد قارچ و آنتی‌بیوتیک تداخل منفی داشته باشند.
تریپتان‌ها
تریپتان‌ها دسته جدیدی از داروها هستند که سطح سروتونین را در مغز افزایش می‌دهند، التهاب را کاهش می‌دهند و رگ های خونی را منقبض می‌کنند و به طور موثری به درد ناشی از میگرن پایان می‌دهند. تریپتان‌ها به صورت قرص، اسپری بینی و تزریق در دسترس هستند و به سرعت جلوی میگرن را می‌گیرند.
برخی از تریپتان‌ها عبارتند از:
- آلموتریپتان (Axert)
- التریپتان (Relpax)
- فرواتریپتان (Frova)
- ناراتریپتان (Amerge)
- ریزاتریپتان (Maxalt، Maxalt-MLT)
- سوماتریپتان (Imitrex)
- سوماتریپتان و ناپروکسن (Treximet)
- زولمیتریپتان (زومیگ)
عوارض جانبی احتمالی تریپتان‌ها عبارتند از:
- سوزن سوزن شدن یا بی‌حسی در انگشتان پا
- خواب آلودگی
- سرگیجه
- حالت تهوع
- سفتی یا ناراحتی در قفسه سینه یا گلو
افرادی که مشکلات قلبی دارند یا در معرض خطر سکته هستند باید از مصرف تریپتان اجتناب کنند. تریپتان‌ها همچنین اگر همراه با داروهای دیگری که سروتونین را افزایش می‌دهند، مانند داروهای ضد افسردگی، مصرف شوند، می‌توانند باعث سندرم بالقوه کشنده سروتونین شوند،
داروهای ضد تهوع
این داروها حالت تهوع و استفراغ را که می‌تواند همراه با میگرن شدید ظاهر شود را کاهش می‌دهد. داروهای ضد تهوع معمولا همراه با مسکن مصرف می‌شوند، زیرا درد را کاهش نمی‌دهند.
برخی از داروهای میگرن که باعث کاهش حالت تهوع می‌شوند، عبارتند از:
- دیمن هیدرینات (گراول)
- متوکلوپرامید (Reglan)
- پروکلروپرازین (کامپازین)
- پرومتازین (فنرگان)
- تری متو بنزامید (تیگان)
این داروها ممکن است باعث خواب آلودگی، کاهش هوشیاری و سرگیجه شوند و عوارض جانبی احتمالی دیگری نیز داشته باشند.
داروهای مسکن مخدردار
اگر درد میگرنی به مسکن‌های دیگر پاسخ نمی‌دهد و نمی‌توانید ارگوتامین یا تریپتان مصرف کنید، پزشک ممکن است داروهای مسکن دارای مواد مخدر (مسکن‌های بسیار قوی) را تجویز کند. این داروها به شدت اعتیادآور هستند، بنابراین به مقدار کم تجویز می‌شوند.
بسیاری از داروهای میگرن ترکیبی از مواد مخدر و مسکن هستند. برخی از این داروها عبارتند از:
- کدئین
- مپریدین (Demerol)
- مورفین
- اکسی کدون (OxyContin)
داروهای پیشگیرانه میگرن
اگر بیش از چهار بار در ماه دچار سردردهای میگرنی شدید می‌شوید و این سردردها به طور قابل توجهی در فعالیت‌های عادی شما اختلال ایجاد می‌کند، پزشک شما احتمالا داروهای پیشگیری میگرن را تجویز می‌کند. این داروها فراوانی و شدت سردرد را کاهش می‌دهند.داروهایی که برای پیشگیری از میگرن تجویز می‌شوند باید به طور منظم و روزانه مصرف شوند تا بیشترین اثربخشی را داشته باشند.
لیست داروهایی که برای پیشگیری از میگرن مورد استفاده قرار می‌گیرند عبارتند از:
- آنتاگونیست‌های CGRP
- مسدود کنندههای بتا
- مسدود کنندههای کانال کلسیم
- داروهای ضد افسردگی
- داروهای ضد تشنج
- سم بوتولینوم (بوتاکس)
لیست داروهایی که برای پیشگیری از میگرن مورد استفاده قرار می‌گیرند و دارای مجوز هستند در جدول زیر ذکر شده است:
| دسته‌بندی | نام عمومی | طریقه مصرف | عوارض جانبی احتمالی |
| داروهای ضد افسردگی | آمی تریپتیلین (amitriptyline) | اغلب با دوزهای کم شروع می‌شود و به آرامی به سطح مفیدی می‌رسد، در حین مصرف این دارو ممکن است نیاز به آزمایش خون باشد و شب‌ها مصرف شود | خستگی ، دهان خشک، افزایش وزن، یبوست، خواب آلودگی و تاری دید افراد مسن نیز ممکن است احساس گیجی کنند یا از حال بروند. |
ونلافاکسین (venlafaxine) دولوکستین (duloxetine) | مشکلات خواب و خواب آلودگی، سرگیجه، تغییر در بینایی، بی‌میلی یا توانایی جنسی و سردرد | ||
| مسدود کنندههای بتا | آتنولول (atenolol) متوپرولول (metoprolol) نادولول (nadolol) پروپرانولول (propranolol) تیمولول (timolol) | بسته به نوع دارو، ممکن است یک تا سه بار در روز مصرف شود | خستگی، افسردگی، افزایش وزن، اختلال حافظه، از حال رفتن و اسهال |
| داروهای ضد تشنج | توپیرامات (topiramate) | اغلب با دوزهای کم شروع می‌شود و به آرامی به سطح مفیدی می‌رسد | سوزن سوزن شدن در بازوها، حالت تهوع، خواب آلودگی و کاهش وزن |
| والپروات (valproate) | معمولا یک یا دو بار در روز | حالت تهوع، خستگی، لرزش، سرگیجه، افزایش وزن، ریزش مو و نقائص هنگام تولد | |
آنتاگونیست‌های CGRP | اتوژپانت (Atogepant) | یبوست، حالت تهوع و عفونت دستگاه تنفسی فوقانی | |
| اپتینزوماب (eptinezumab) | گرفتگی بینی، خارش گلو، عکس‌العمل‌های آلرژیتیک | ||
| ارنوماب (erenumab) | یک بار در ماه، خود تزریقی با قلم مخصوص | درد خفیف و قرمزی در محل تزریق، یبوست و عکس‌العمل‌های آلرژیتیک | |
| فریمانزوماب (fremanezumab) | ماهانه یا سه ماه یکبار، خود تزریق با سرنگ. در افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی با احتیاط مصرف شود. | درد خفیف و قرمزی در محل تزریق، یبوست و عکس‌العمل‌های آلرژیتیک | |
| گالکان زومب (galcanezumab) | ماهانه، خود تزریق با قلم مخصوص یا سرنگ. در افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی با احتیاط مصرف شود. | درد خفیف و قرمزی در محل تزریق، یبوست و عکس‌العمل‌های آلرژیتیک | |
| ریمجپت (rimegepant) | حداکثر 18 دوز در ماه به صورت خوراکی برای درمان پیشگیرانه میگرن حاد. | حالت تهوع و واکنش آلرژیک | |
| اسپری بینی zavegepant | سرگیجه، حالت تهوع و دهان خشک | ||
| سم بوتولینوم نوع A | اونابوتولینوم توکسین A (بوتاکس) | برای جلوگیری از سردرد مزمن تقریبا هر 3 ماه یکبار تزریق‌های متعدد انجام می‌شود. | سردرد و گردن درد |
آنتاگونیست‌های CGRP
آنتاگونیست‌های CGRP جدیدترین گروه از داروهای تایید شده برای پیشگیری از میگرن هستند. این داروها روی پپتید مرتبط با ژن کلسیتونین (CGRP)، پروتئینی که در اطراف مغز یافت می‌شود، اثر می‌گذارند.
آنتاگونیست‌های CGRP موجود در بازار عبارتند از:
- erenumab (Aimovig)
- فریمانزوماب (آجووی)
مسدود کنندههای بتا
مسدود کنندههای بتا یا بتا بلاکرها که معمولا برای فشار خون بالا تجویز می‌شوند. این داروها اثرات هورمون‌های استرس را بر قلب و عروق خونی کاهش می‌دهند و می‌توانند به کاهش فراوانی و شدت میگرن کمک کنند.
برخی از انواع مسدود کنندههای بتا عبارتند از:
- آتنولول (تنورمین)
- متوپرولول (Toprol XL)
- نادولول (کارگارد)
- پروپرانولول (ایندرال)
- تیمولول (Blocadren)
عوارض جانبی بتا بلاکرها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- خستگی
- حالت تهوع
- سرگیجه هنگام ایستادن
- افسردگی
- بیخوابی
مسدود کنندههای کانال کلسیم
مسدود کنندههای کانال کلسیم داروهای فشار خون هستند که انقباض و گشاد شدن رگ‌های خونی که در درد میگرن نقش دارد را تعدیل می‌کنند.
برخی از مسدود کنندههای کانال کلسیم عبارتند از:
- دیلتیازم (Cardizem، Cartia XT، Dilacor، Tiazac)
- نیمودیپین (Nimotop)
- وراپامیل (Calan، Covera، Isoptin، Verelan)
عوارض جانبی مسدود کنندههای کانال کلسیم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- فشار خون پایین
- افزایش وزن
- سرگیجه
- یبوست
داروهای ضد افسردگی
داروهای ضد افسردگی بر سطوح مختلف مواد شیمیایی مغز از جمله سروتونین تاثیر می‌گذارند. افزایش سروتونین می‌تواند التهاب را کاهش داده و رگ‌های خونی را منقبض کند و به کاهش میگرن کمک کند.
برخی از داروهای ضد افسردگی که برای درمان میگرن استفاده می‌شوند عبارتند از:
- آمی تریپتیلین (Elavil، Endep)
- فلوکستین (پروزاک، سارافم)
- ایمی پرامین (توفرانیل)
- نورتریپتیلین (Aventyl، Pamelor)
- پاروکستین (پاکسیل، پکسوا)
- سرترالین (Zoloft)
- ونلافاکسین (Effexor)
برخی از عوارض جانبی داروهای ضد افسردگی شامل افزایش وزن و کاهش میل جنسی است.
داروهای ضد تشنج
داروهای ضد تشنج از تشنج ناشی از صرع و سایر بیماری‌ها جلوگیری می‌کنند. این داروها همچنین ممکن است با آرام کردن اعصاب بیش فعال در مغز، علائم میگرن را کاهش دهند.
برخی از داروهای ضد تشنج که برای پیشگیری از میگرن مورد استفاده قرار می‌گیرند، عبارتند از:
- سمی‌سدیم والپروات (divalproex-sodium)
- گاباپنتین (نورونتین)
- لوتیراستام (کپرا)
- پره گابالین (Lyrica)
- تیگابین (گابیتریل)
- توپیرامات (Topamax)
- والپروات (دپاکن)
- زونیزامید (Zonegran)
عوارض جانبی داروهای ضد تشنج ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- حالت تهوع
- استفراغ
- اسهال
- افزایش وزن
- خواب آلودگی
- سرگیجه
- تاری دید
سم بوتولینوم (بوتاکس)
FDA تزریق بوتاکس (سم بوتولینوم نوع A) را در عضلات پیشانی یا گردن برای درمان میگرن مزمن تایید کرده است. به طور کلی، تزریق بوتاکس برای میگرن هر سه ماه یکبار تکرار می‌شود.
جمع‌بندی
داروهای بسیاری برای درمان سردرد ناشی از میگرن در دسترس است، اما برای جلوگیری از سردردهای بازگشتی مراقب مصرف بیش از حد این داروها باشید. اگر به صورت مداوم دچار سردرد میگرنی می‌شوید، با پزشک خود در مورد مصرف داروهای پیشگیرانه صحبت کنید.
منابع:
