سردرد میگرنی یکی از مشکلات شایعی است که بسیاری از افراد از آن شکایت دارند و برای درمان آن به دکتر مغز و اعصاب مراجعه میکنند. سردردهای میگرنی در برخی از مواقع بسیار شدید هستند و میتوانند باعث ناتوانی فرد در انجام کارهای روزمره خود شوند. در این مقاله در ابتدا به این سوال پاسخ میدهیم که میگرن چیست و سپس به بررسی علائم میگرن میپردازیم و در نهایت روشهای تشخیص و درمان قطعی میگرن را بیان میکنیم.
- 1) میگرن چیست و چه عوارضی دارد؟
- 2) دلایل سردرد میگرنی
- 3) محرک های سردرد میگرنی
- 4) نشانهها و علائم میگرن را بشناسید
- 5) میگرن اورا چیست؟
- 6) تشخیص میگرن چگونه است؟
- 7) درمان قطعی میگرن
- 8) برای میگرن چه دکتری باید رفت؟
- 9) بهترین دکتر متخصص میگرن در تهران کیست؟
- 10) دکتر حمیدرضا رخصتیزدی متخصص میگرن
- 11) سوالات متداول درباره میگرن
- 12) سریعترین روشهای تسکین سردرد میگرنی چیست؟
میگرن چیست و چه عوارضی دارد؟
تمام افراد به سردرد مبتلا میشوند. اما بر خلاف تصور عموم، میگرن فقط یک سردرد شدید نیست. میگرن مجموعهای از علائم عصبی ناتوانکننده است که معمولا منجر به درد شدید تکرارشونده (ضرباندار) در یک طرف سر میشود. در یک سوم از حملات میگرنی، سردرد در هر دو طرف سر ایجاد میشود.
حملات میگرنی بین 4 تا 72 ساعت طول میکشد و معمولا با یکی از نشانههای زیر همراه هستند:
- مشکل بینایی
- تهوع، استفراغ
- سرگیجه
- حساسیت شدید به صدا، نور، بو و هرگونه تماس
- سوزش و بیحسی در دو طرف صورت
البته، علائم میگرن در افراد مختلف متفاوت است و هر کسی ممکن است دچار حملات میگرنی منحصر به فردی شود.
بهطور کلی سردرد میگرنی یک بیماری شایع در میان مردم به شمار میرود. از هر 5 زن، یک نفر و از هر 15 مرد، یک نفر به آن مبتلا هستند. میگرن معمولا از اوایل میانسالی شروع میشود. اگر دچار علائم شدید میگرن، مانند سردردهای شدید و ناتوانکننده، استفراغ و سرگیجه میگرنی هستید، باید به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.
داروهای مسکن مانند پاراستامول یا ایبوپروفن برای کاهش درد میگرن موثر هستند. اما مراقب باشید که بیش از حد داروهای مسکن مصرف نکنید زیرا مصرف بیش از حد مسکن در بلند مدت باعث سختتر شدن روند درمان میشود.
علاوه بر این، تحریک مغناطیسی مغز برای میگرن یکی از جدیدترین روشهای درمان میگرن است که میتواند به بهبود سردرد شما بدون نیاز به مصرف دارو کمک کند.
دلایل سردرد میگرنی
علت اصلی میگرن شناخته شده نیست، اما اعتقاد بر این است که فعالیت غیرطبیعی مغز بر سیگنالهای عصبی، مواد شیمیایی و رگهای خونی مغز باعث سردرد میگرنی میشود.
علت ایجاد چنین تغییری در عملکرد مغز مشخص نیست اما احتمالا ژنهای فرد باعث ایجاد برخی از محرکهای خاص در فرد میشود که در نهایت منجر به میگرن میگردد.
محرک های سردرد میگرنی
محرک های سردرد میگرنی به شرح زیر است:
- محرکهای هورمونی
- محرکهای احساسی
- محرکهای فیزیکی
- محرکهای غذایی
- محرکهای محیطی
- داروها
محرکهای هورمونی (تغییرات هورمونی)
برخی از زنان در روزهای نزدیک عادت ماهانه دچار میگرن میشوند؛ زیرا در این زمان سطح هورمونهایی مانند استروژن تغییر میکند. سردرد میگرنی مزمن که در اثر تغییرات هورمونی ایجاد میشود معمولا از دو روز قبل از شروع عادت ماهانه تا سه روز بعد از اتمام عادت ماهانه ادامه خواهد داشت.
محرکهای احساسی
محرکهای احساسی ایجاد کننده میگرن شامل موارد زیر است:
محرکهای فیزیکی
محرکهای فیزیکی که منجر به سردردهای میگرنی میشوند عبارتند از:
- خوب نخوابیدن
- کار شیفتی
- قرارگیری بدن در وضعیت نامناسب
- تنش گردن و شانه
- تغییر ریتم کاری بدن در اثر سفرهای هوایی طولانی مدت
- پایین بودن قند خون (هیپوگلیسمی)
محرکهای غذایی
محرکهای غذایی ایجادکننده میگرن شامل موارد زیر است:
- حذف، تاخیر یا بینظمی در وعدههای غذایی
- کم آبی
- الکل
- تیامین که به عنوان یک ماده افزودنی به مواد غذایی اضافه میشود.
- محصولات کافئیندار مانند چای و قهوه
- برخی غذاهای خاص مانند شکلات، مرکبات و پنیر
محرکهای محیطی
محرکهای محیطی که باعث بروز سردرد میگرنی میشود عبارتند از:
- نور زیاد
- صفحات چشمک زن، مانند صفحه تلویزیون و کامپیوتر
- سیگار کشیدن (یا قرارگیری در اتاقهای دارای دود)
- صداهای بلند
- تغییرات آب و هوا، مانند تغییر میزان رطوبت هوا یا قرارگیری در هوای خیلی سرد
- بوهای تند
داروهایی که باعث میگرن می شوند
داروهای محرک میگرن به شرح زیر است:
- برخی از داروهای خواب آور
- قرصهای ترکیبی ضد بارداری
نشانهها و علائم میگرن را بشناسید
علائم میگرن ممکن است در چهار مرحله در فرد ایجاد شود. این مراحل عبارتند از:
- مدتی قبل از شروع سردرد
- دقیقا قبل از شروع سردرد
- در حین سردرد
- بعد از سردرد
هرچند تمام سردردهای میگرنی شبیه یکدیگر نیستند اما علائم رایج میگرن را میتوان بهصورت زیر بیان کرد:
- درد متوسط تا شدید در یک طرف سر
- سردرد شدید، ضرباندار و همراه با سوزش
- تشدید سردرد در هنگام انجام فعالیت فیزیکی و افزایش فشار
- عدم توانایی انجام فعالیتهای روزمره به علت وجود سردرد
- احساس ناخوشی و استفراغ
- افزایش حساسیت به نور و صدا، که با دراز کشیدن در یک محل تاریک و آرام این احساس کاهش مییابد
- برخی از افراد علائمی مانند تعریق، افزایش دمای بدن، درد معده و اسهال نیز دارند.
علائم اولیه میگرن چیست؟
یک یا دو روز قبل از میگرن، ممکن است متوجه تغییرات ظریفی شوید که در مورد حمله بعدی میگرن هشدار میدهد. علائم شروع میگرن عبارتند از:
- یبوست
- تغییرات خلقی مانند افسردگی
- هوسهای غذایی
- سفتی گردن
- افزایش ادرار
- خمیازههای مکرر
علائم خطرناک میگرن
اگر افراد مبتلا به میگرن دچار علائم غیرطبیعی و نگرانکننده شدند باید به پزشک مراجعه کنند و از اینکه به میگرن مبتلا هستند ناراحت نباشند. اگر بیمار قبلا علائم زیر را نداشته، باید وجود چنین علائمی را جدی بگیرد. علائم خطرناک میگرن عبارتند از:
- سردرد شدید غیرعادی
- اختلال بینایی
- کاهش حس
- اختلالات تکلم
میگرن اورا چیست؟
در اکثر افراد مبتلا به میگرن، اوراها نقش یک هشداردهنده را دارند که به آنها میگوید سردرد به زودی آغاز میشود. اما در بسیاری از افراد اوراها وجود ندارند. اوراها در حقیقت اختلالات ادراکی هستند.
برخی از این اختلالات عبارتند:
- افکار یا تجربیات گیج کننده
- مشاهده نورهای عجیب و غریب، درخشان و یا چشمک زن
- مشاهده خطوط زیگزاگی در مسیر دید
- وجود نقاط کور یا خالی در مسیر دید
- احساس سوزن سوزن شدن دستها و پاها
- مشکل در صحبت کردن
- سفتی شانهها، گردن یا سایر اندامها
- احساس بوهای نامطبوع
- مشاهده اشیای غیر واقعی، مانند ردیفی از اشیای شفاف
تشخیص میگرن چگونه است؟
درمان سردرد میگرنی مستلزم تشخیص صحیح بیماری است. با این وجود، هیچ آزمایش یا مطالعه تصویربرداری وجود ندارد که بتواند میگرن را تشخیص یا رد کند. تشخیص بیماری میگرن معمولا با بررسی علائم بیمار صورت میپذیرد.
برای تشخیص میگرن، پزشک ابتدا سوالاتی در مورد سابقه سردرد از بیمار میپرسد. توصیف کامل علائم و ویژگیهای بیماری برای تشخیص بیماری میگرن لازم است.
با این حال، ممکن است پزشک متخصص از برخی از روشها برای رد سایر بیماریها که علائم مشابه میگرن دارند استفاده کند. این روشها عبارتند از:
- آزمایشهای عصبی
- آزمایشهای فیزیکی
- عکس رادیوگرافی از سینوسها
- طریق الکتروسفالوگرام
آزمایشهای عصبی
هدف از آزمایشهای عصبی، کشف و از بین بردن آن دسته از بیماریهای مغز و اعصاب است که باعث سردرد میشوند. با استفاده از انجام این آزمایشها میتوان اختلالات ساختاری یا فیزیکی مغز که عامل اصلی سردرد هستند را تشخیص داد.
اختلالاتی که منجر به سردرد شدید میشوند عبارتند از:
- تومور مغزی
- آبسه مغزی (عفونت مغز)
- هموراژی (خونریزی مغزی)
- مننژیت ویروسی یا باکتریایی (عفونت یا التهاب غشاء اطراف مغز و نخاع)
- افزایش فشار درون جمجمهای
- هیدروسفالی (تولید غیر طبیعی مایع در مغز)
- آنسفالیت (التهاب و تورم مغز)
- لخته خون
- ضربه به سر
- انسداد یا بیماری سینوسها
- اختلالات رگهای خونی
- آسیبهای مغزی
آزمایشهای فیزیکی
پس از ارزیابی سوابق پزشکی بیمار، پزشک بیمار را بهصورت کامل معاینه میکند. پزشک به دنبال یافتن علائمی است که باعث ایجاد سردرد میشوند. این علائم عبارتند از:
- تب یا هرگونه اختلال در تنفس، ضربان قلب، یا فشار خون
- عفونت
- حالت تهوع و استفراغ
- اغتشاش ذهنی
- تشنج
- کاهش سطح هوشیاری
- عدم تعادل و احساس افتادن
- گیجی
عکس رادیوگرافی از سینوسها
اگر پزشک به وجود مشکلی در سینوسها شک کند، عکس رادیوگرافی را برای تشخیص سردرد سینوسی تجویز میکند.
طریق الکتروسفالوگرام
الکتروسفالوگرام یک آزمایش استاندارد برای تشخیص علت سردرد نیست، اما اگر پزشک احتمال وجود تشنج بدهد، الکتروسفالوگرام را برای بیمار تجویز میکند.
درمان قطعی میگرن
هیچ روش درمانی منحصر به فردی برای درمان صد در صد میگرن وجود ندارد. هدف از درمان میگرن، جلوگیری از حملات شدید و کاهش علائم میگرن است. ایجاد برخی تغییرات در سبک زندگی باعث کاهش احتمال ابتلا به میگرن خواهد شد. این تغییرات عبارتند از:
- داشتن خواب کافی
- کاهش استرس
- آشامیدن آب کافی
- اجتناب از برخی غذاهای خاص
- فعالیت ورزشی منظم
اگر تغییرات بالا باعث کاهش علائم و نشانههای میگرن یا تعداد دفعات حملات میگرن نشد، میتوان از سایر درمانهای میگرن مانند اجتناب از رویارویی با محرکها، کنترل علائم و دارو درمانی استفاده کرد.
روشها و داروهای مختلفی برای درمان میگرن وجود دارد. از جمله راههای درمان میگرن میتوان به مورد زیر اشاره کرد:
- داروهای مسکن
- داروهای ضد تهوع و استفراغ
- جراحی
- نوروفیدبک ilf
- دستگاه rtms
- داروهای پیشگیری کننده
داروهای مسکن برای میگرن
داروهای مسکن باید قبل از شروع درد میگرن مصرف شوند. داروهای مسکنی که بدون نسخه به فروش میرسند عبارتند از:
- ناپروکسن
- ایبوپروفن
- استامینوفن
معمولا دیگر داروهای ضد درد مانند آسپرین با کافئین و استامینوفن، میتوانند سردرد را متوقف کرده یا درد را کاهش دهند.
داروهای ضد تهوع و استفراغ
ممکن است برای کنترل حالت تهوع و استفراغ از متوکلوپرامید استفاده شود. برای درمان میگرن شدید یا میگرنهایی که با داروهای بدون نسخه درمان نمیشوند، آگونیستهای سروتونین، مانند سوماتریپتان نیز تجویز میشوند.
برای کاهش علائم میگرن از مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین و داروهای ضد افسردگی مانند تری سایکلیک استفاده میشود.
درمان میگرن با استفاده از جراحی
در دهه اخیر، روشهای جدیدی برای درمان میگرن معرفی شده است. ثابت شده است که تزریق بوتولینوم توکسین (بوتاکس) و فشارزدایی شاخههای حسی برون جمجمهای اعصاب سه شاخه و رشتههای عصبی مهرههای گردنی با جراحی باعث کاهش یا رفع علائم میگرن در بیمارانی که به دارو جواب ندادهاند، میشود.
در مقاله درمان میگرن با تزریق بوتاکس به طور کامل در این مورد صحبت کردهایم.
درمان میگرن با نوروفیدبک ilf
دستگاه نوروفیدبک ilf به علت اینکه روشی مبتنی بر علائم فردی است، بسیار موثرتر از سایر روشهای نوروفیدبک عمل میکند و در حال حاضر موثرترین روش نوروفیدبک درمانی در دنیاست.
نوروفیدبک ilf مانند آینهای برای مغز عمل میکند و با نشان دادن عملکرد مغز به خودش، باعث بهبود و درمان فرد میشود که به این فرآیند خود تنظیمی میگویند.
درمان میگرن با دستگاه rtms
تحریک مغناطیسی مغز یک روش درمان غیردارویی و غیرتهاجمی، بدون درد با اثربخشی سریع جهت درمان طیف وسیعی از بیماریها و اختلالات مغز و اعصاب است. درمان میگرن با دستگاه rtms معمولا زمانی استفاده میشود که سایر روشهای درمانی موثر نبوده باشند.
در مقاله تحریک مغناطیسی مغز چیست؟ به صورت کامل در مورد این روش درمانی صحبت کردهایم.
داروهای پیشگیری کننده
پیشگیری از میگرن با اجتناب از محرکهای میگرن شروع میشود. هدف اصلی از پیشگیری، کاهش دفعات، درد و طول سردردهای میگرنی و افزایش تاثیر سایر داروها است.
چندین روش برای جلوگیری از میگرن وجود دارد که از تغییر رژیم غذایی و ورزش تا داروهای تجویزی متغیر هستند. این روشها عبارتند از:
- تجویز داروهای بلاککننده بتا
- داروهای ضد انعقادی
- داروهای ضد افسردگی
- گاباپنتین
- بوتولینوم توکسین A (بوتاکس)
- داروهای گیاهی و ویتامینهایی مانند کانابیس، کوآنزیم Q10، بابونه، سیترات منیزیم، ریبوفلاوین (ویتامین ب ۲)، ویتامین ب ۱۲، ملاتونین
- ورزش، خواب و فعالیت جنسی
برای میگرن چه دکتری باید رفت؟
تخصص مغز و اعصاب، تنها رشتهای است که به صورت تخصصی در مورد درمان انواع سردرد و میگرن فعالیت نموده و و پزشکان این حوزه تجربه کافی برای بررسی و معاینه بیمار و همچنین ارائه بهترین راهکار درمانی را دارد. دکتر مغز و اعصاب پس از معاینه کامل بیمار و بررسی علائم و یافتن علت بیماری، از جدیدترین روشهای درمان برای بهبود کامل و قطعی بیمار استفاده مینماید.
برای این که بتوانید کلینیک مناسبی را انتخاب نمایید، مقاله مجهزترین کلینیک مغز و اعصاب تهران را مطالعه کنید. ویژگیهای مهم و امکاناتی که کلینیک مغز و اعصاب خوب باید داشته باشد را در این مقاله به صورت کامل توضیح دادهایم.
بهترین دکتر متخصص میگرن در تهران کیست؟
بهترین دکتر میگرن و سردرد در تهران فردی است که با حوصله و صبر و دقت فراوان، به سخنان و حرفهای بیماران گوش بدهد و بعد از انجام انواع معاینهها و تستهای لازم و بررسی علائم، از بهترین روشهای درمانی که میتواند به بهبود هر چه سریعتر بیماران کمک کند، استفاده نماید.
دکتر حمیدرضا رخصتیزدی متخصص میگرن
دکتر حمیدرضا رخصتیزدی به عنوان پزشک مغز و اعصاب و همچنین متخصص میگرن بهترین راهکار درمانی را پس از معاینه و در نظر گرفتن شرایط شما ارائه مینماید. جهت مشاوره درمانی با دکتر حمیدرضا رخصت یزدی (عضو انجمن مغز و اعصاب ایران و انجمن سردرد اتحادیه اروپا) با ما در ارتباط باشید.
سوالات متداول درباره میگرن
آیا تشخیص میگرن با سی تی اسکن و ام آر آی امکانپذیر است؟
میگرن را نمیتوان با سی تی اسکن یا ام آر آی تشخیص داد. میگرن یک پدیده الکتریکی و التهابی که فعالیت سیگنالهای عصبی مغز را تحت تاثیر قرار میدهد و در مطالعات تصویربرداری قابل مشاهده نیست. تشخیص میگرن بر اساس معیارهای بالینی یافت شده در تاریخچه بیمار، حذف محرکهای میگرن و معاینه عصبی قابل انجام است است.
آیا تشخیص میگرن با نوار مغز ممکن است؟
خیر؛ نوار مغز برای تشخیص میگرن مورد استفاده قرار نمیگیرد. به طور کلی، هیچ آزمایشی برای تشخیص قطعی میگرن وجود ندارد و تشخیص بیماری میگرن بر اساس لائم بالینی فرد انجام میشود.
سریعترین روشهای تسکین سردرد میگرنی چیست؟
بهترین راه برای درمان سریع میگرن مصرف کافئین، ماساژ و مسکنهای بدون نسخه است. شناسایی محرکهای شما و جلوگیری از مصرف آنها حتی میتواند به جلوگیری از درد به طور کلی کمک کند.
11 دیدگاه ها