• مطب بلوار کشاورز: بین کارگر و جمالزاده، پلاک 95، طبقه 3
دریافت نوبت 09026692888

ورم مغزی چیست و راه های درمان آن

ورم مغزی

مغز مرکز اصلی کنترل بدن انسان است و در صورتی که درمان مناسب و به موقع انجام نشود، زندگی فرد تهدید خواهد شد. ورم مغزی از جمله اختلالاتی است که درصورت مشاهده باید به سرعت اقدامات درمانی انجام شود. در این مقاله قصد داریم به بررسی علائم و روش های درمان ورم مغزی بپردازیم.

ورم مغزی
ورم مغزی

ورم مغزی چیست؟

ورم مغز یا ادم مغزی یکی از مشکلات بسیار جدی مغزی است که در آن، حجم بافت مغز افزایش پیدا کرده و در نتیجه فشار درون مغز بیشتر می‌شود. التهاب و ورم مغز می‌تواند بر اثر علل مختلفی مانند تصادفات، ضربه به سر، عفوت، بیماری یا هر آسیب دیگری باشد.

در مواردی کمی، که ورم مغزی خفیف است، نیازی به درمان نیست و بیمار به‌خودی‌خود ظرف چند روز به زندگی عادی بازمی‌گردد، اما در اغلب موارد، ورم مغز جدی است و لازم است که درمان‌های موردنظر به صورت اورژانسی انجام شوند چرا که این وضعیت، جان فرد را به خطر می‌اندازد.

آیا درمان ورم مغز وجود دارد؟

هدف از درمان ورم مغزی این است که تورم و فشار داخل مغز کاهش پیدا کند و در نتیجه خون کافی به تمامی سلول‌های مغزی برسد و این سلول‌ها بر اثر کمبود اکسیژن دچار مرگ نشوند.

دکتر متخصص مغز و اعصاب به بیمار اکسیژن‌رسانی می‌کنند، به او مایعات و داروهای لازم را تزریق می‌کنند و حتی در صورت نیاز اقدام به جراحی می‌کنند تا با خارج کردن مقداری از مایع اطراف مغز یا برداشتن بخشی از جمجمه، فشار مغزی را کاهش دهند.

اگر درمان‌های اورژانسی انجام شوند، بیمار به سرعت بهبود پیدا می‌کند و تقریبا به حالت عادی بازمی‌گردد، هرچند ممکن است بر اثر ورم مغزی، برخی سلول‌های مغزی او آسیب‌دیده باشند. نتایج درمان تورم مغزی به شدت ورم مغزی، محل بروز تورم و سرعت دریافت درمان بستگی دارد.

علت ورم مغزی چیست؟

برخی از مهمترین علل ورم مغزی شامل موارد زیر است:

علت ورم مغز
علت ورم مغز

ضربه مغزی

ضربه مغزی معمولا بعد از یک حادثه و اتفاق ناگهانی ایجاد می‌شود که در آن ضربه محکمی به مغز وارد می‌شود. این ضربه می‌تواند بر اثر اصابت جسمی سخت به سر، تصادف با ماشین یا زمین خوردن باشد. این نوع حوادث و ضربه‌ها موجب التهاب و ورم مغز می‌شوند.

سکته مغزی ایسکمیک

سکته مغزی ایسکمیک یکی از شایع‌ترین دلایل ورم مغزی است. در افرادی که دچار سکته مغزی شده‌اند، یک لخته خونی در مغز تشکیل شده است که اجازه نمی‌دهد خون کافی به مغز برسد و در نتیجه اکسیژن کافی به بافت مغز نرسیده و مغز دچار تورم می‌شود.

خونریزی مغزی

سکته مغزی هموراژیک یا خونریزی مغزی شرایطی است که در آن، یکی از رگ‌های مغزی پاره شده و خون از آن تراوش می‌کند. بر اثر این خونریزی، فشار در داخل جمجمه بیشتر می‌شود و مغز ورم می‌کند. فشار خون مزمن و کنترل نشده شایع‌ترین علت خونریزی مغزی است.

مننژیت

انواع مختلف عفونت‌های مغزی نیز می‌توانند باعث تورم مغزی شوند و یکی از این عفونت‌ها، مننژیت است. در این نوع از عفونت، لایه پوشش‌دهنده در اطراف مغز ملتهب می‌شود. باکتری‌ها ویروس‌ها و برخی از داروها می‌توانند موجب بروز این عفونت شوند که منجر به ورم مغز می‌شود و

انسفالیت

انسفالیت نیز نوع دیگری از عفونت است که موجب ورم مغزی می‌شود. در این نوع از عفونت، خود مغز دچار التهاب می‌شود و عامل این عفونت، ویروسی است که مغز را تحریک می‌کند. این ویروس‌ها بر اثر نیش برخی از حشرات ایجاد می‌شوند.

توکسوپلاسموز

این عفونت انگلی موجب التهاب و ورم مغز می‌شود. این نوع از عفونت بیشتر در نوزادان و افرادی با سیستم ایمنی ضعیف دیده می‌شود.

تومور مغزی

تومور مغزی نیز از دیگر علل بسیار شایع ورم مغزی است. اگر تومور مغزی از نوع بدخیم باشد، به سرعت رشد کرده و بزرگ‌تر می‌شود و در نتیجه فشار را در داخل جمجمه افزایش داده و موجب ورم مغزی می‌شود.

علائم ورم مغزی چیست؟

علائم ورم مغزی در بین بیماران مختلف، نسبتا متفاوت است و به محل بروز تورم و شدت آن بستگی دارد. برخی از شایع‌ترین علائم ورم مغز عبارتند از:

  • سردرد‌های مکرر و شدید
  • درد گردن
  • حالت تهوع مداوم، با یا بدون استفراغ
  • سرگیجه مداوم
  • اختلالات تنفسی
  • تاری دید
  • فراموشی و از دست دادن حافظه (کوتاه مدت یا بلند مدت)
  • اختلالات تکلم
  • مشکلات حرکتی
  • تشنج
  • گیجی و کاهش سطح هوشیاری

راههای تشخیص تورم مغز

پزشکان با توجه به ماهیت علائم بیمار و اطلاع از سابقه بیماری، عفونت یا حادثه‌ای که رخ داده، می‌توانند تشخیص ورم مغز را انجام دهند. برخی از آزمایشاتی که برای تشخیص قطعی ورم مغزی به کار می‌روند، عبارتند از:

  • معاینه کامل سر و گردن برای بررسی وجود هر گونه اختلال یا علائم غیرطبیعی
  • معاینات عصبی کامل همراه با انجام تست حافظه برای بررسی عملکرد حافظه و سایر عملکردهای عصبی
  • در صورت مشکوک بودن پزشک به ورم مغزی، عکسبرداری پیشرفته به روش اسکن ام آر آی یا سی تی اسکن مغزی تهیه می‌شوند تا محل و شدت تورم مشخص شود.
  • انجام آزمایشات خون برای بررسی سایر علل تورم مغز مانند عفونت
روش های تشخیص ورم مغزی
روش های تشخیص ورم مغزی

روشهای درمان ورم مغز

برخی از راه های درمان ادم مغزی عبارتند از:

  • اکسیژن درمانی
  • تزریق سرم
  • هیپوترمی
  • دارو درمانی
  • ونتریکولوستومی (Ventriculostomy)
  • جراحی

اکسیژن درمانی

با استفاده از یک سیستم تنفسی مصنوعی، اکسیژن به بیمار منتقل می‌شود تا سطح اکسی›ن خون کاهش پیدا نکند و همچنان اکسیژن کافی به بافت‌های مغزی برسد. بدین ترتیب می‌توان احتمال مرگ سلول‌های مغزی و بروز عوارض جدی و خطرناک را کاهش داد.

تزریق سرم

داروها و مایعاتی از طریق تزریق وریدی به بدن بیمار انتقال داده می‌شوند تا از افت بیش از حد فشار خون جلوگیری شود و اکسیژن کافی به مغز برسد. در برخی از موارد، تزریق مایعات با سرم موجب شدت گرفتن ورم مغزی می‌شود و بنابراین انتخاب داروهای مناسب با دوز صحیح برای پیشگیری از بروز چنین عوارضی، بسیار ضروری است.

هیپوترمی

این نیز یکی دیگر از روش‌های درمان ورم مغزی است که البته به ندرت به کار گرفته می‌شود چرا که انجام صحیح این روش درمانی، کار بسیار مشکلی است. در این روش درمانی، دمای بدن پایین آورده می‌شود تا مغز سریعتر بهبود پیدا کند و تورم ان نیز کاهش پیدا کند.

دارو درمانی

داروهایی که برای بیمار تجویز می‌شوند، اغلب به منظور کاهش تورم و حل شدن لخته‌های خونی هستند که موجب بروز تورم شده‌اند. با حل شدن لخته‌های خونی، جریان خون به حالت عادی بازمی‌گردد. انتخاب نوع دارو به علائم بیمار و علت اصلی بروز ورم مغزی بستگی دارد.

ونتریکولوستومی (Ventriculostomy)

این روش برای کاهش فشار در جمجمه انجام می‌شود. در این روش، یک لوله باریک وارد فضای اطراف مغز می‌شود و از طریق آن، مقداری از مایع مغزی نخاعی که در اطراف مغز قرار دارد، بیرون کشیده می‌شود تا از میزان فشار وارد شده به مغز کاسته شود.

جراحی

جراحی یکی از جنبه‌های حیاتی در درمان این بیماری است. در این جراحی، بخشی از جمجمه برداشته می‌شود تا از میزان فشار وارد شده به بافت مغز کاشته شود. یکی دیگر از علل انجام جراحی، درمان عاملی است که موجب تورم مغز شده است که می‌توان یک لخته خون، تومور یا خونریزی از یکی از شریان‌های مغزی باشد.

آیا این مطلب برای شما مفید بود؟

3.2 / 5. 6

2 دیدگاه ها

  • Avatar

    سیدسجاد هاشمی نسب, تیر ۱۸, ۱۴۰۱ @ ۱۲:۲۵ پاسخ

    آیا باید سرم قندی مصرف شود تا سدیم در مغز تجمع نکند وورم را بیشتر نکند؟

  • Avatar

    نوید, شهریور ۲۰, ۱۳۹۷ @ ۰۴:۱۲ پاسخ

    سلام من یک پسر هجده ساله هستم. من دقیقا بالای سرم (وسط) نقطه ای که آقایون از اون جا کچل میشن. شش ماهی که باد کرده به اندازه کوچک هیچ دردی هم ندارم دستم میزنم. نه خارشی نه حالم بده. دکتر تقریبا همون اوایلش رفتم که یبار گفتن هیچی نیست! یبارم تقریبا دوهفته پیش گفت ممکنه ویروس قارچی باشه. کلا سوال من اینه باد کردن سر میتونه علتش ورم مغز یا چیز خطرناکی باشه.
    البته من بیشتر از این میترسم ورم مغز باشه چون تقریبا شش ماه پیش سرم ضربه ضربه دید (البته نه خیلی محکم). توروخدا کمک کنید، هیچس درست نمیگه. باد کردن سر از علائم ورم مغزی هم هست؟

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *