برخی از افراد در ماه مبارک رمضان دچار سردرد می‌شوند. سردرد روزه دار امری طبیعی است و نمی‌توان آن را نشانه هیچ بیماری خاصی دانست. مطالعه این مقاله به روزه دارانی که در ماه مبارک رمضان دچار انواع سردرد می‌شوند توصیه می‌شوند.
انواع سردرد چیست؟
بیشتر مردم هر از گاهی سردرد می‌گیرند. اگر چه بعضی اوقات دردناک و ناتوان کننده است، اما اکثر آنها با مسکن‌های ساده قابل درمان هستند و طی چند ساعت از بین می‌روند. با این حال، حملات مکرر یا انواع خاصی از سردرد می‌تواند نشانه‌ی مسئله‌ای جدی‌تری باشد.
در این مقاله به موارد کمک‌کننده ای در مبحث روزه داری و سردرد پرداخته می شود. قبل از ورود به بحث لازم است توضیحات مختصری درباره انواع سردرد بپردازیم.
به طور کلی برخی انواع سردرد که معمولا افراد به آن مبتلا می‌شوند، عبارتند از:
- سردرد میگرنی
- سردرد پیشانی
- سردرد سمت راست
- سردرد سمت چپ
- سردرد عصبی
- سردرد سینوسی
- سردرد وسط سر
- سردرد بارداری
- سردرد خوشه ای
- سردرد روی چشم
- سردرد پشت سر
سردرد و روزه داری
روزه داری علاوه بر مزایای معنوی اثرات بسیار پر فایده بر سلامت دستگاه های مختلف بدن مانند تقویت سیستم ایمنی و از بین رفتن سلولهای ناسالم و افزایش طول عمر سلولهای سالم در بدن را دارد.
البته باید به یاد داشت که افرادی که بیماری‌های خاصی دارند ممکن است مجاز به روزه داری نباشند. همانطور که دستور روزه‌داری از طرف پروردگار صادر شده است، در صورت احتمال منطقی ضرر با روزه داری، دستور پرهیز از روزه گرفتن داده شده است.
علت سردرد در ماه رمضان چیست؟
یکی از سوالاتی که پرسیده می‌شود این است که چرا هنگام روزه سردرد میگیریم؟! بر اساس مطالعات در کشورهای اسلامی، احتمال سردرد در روزهای اول ماه مبارک رمضان برای افراد مستعد به سردرد وجود دارد. بر اساس این مطالعات علت سردرد در ماه رمضان یا علت سردرد بعد از افطار تغییر عادات غذایی و خواب می‌باشد.
به‌منظور کاهش احتمال سردرد روزه داری توجه به نکات زیر ضروری است:
- از همین امروز مصرف مواد حاوی کافئین مانند قهوه و نسکافه و همچنین مصرف چای را کم نمایید.
- حجم وعده ناهار را کم کنید.
- ساعات خواب و بیداری خود را کم کم شبیه به ماه مبارک رمضان نمایید.
- اگر سینوزیت و یا آلرژی فصلی دارید آن را درمان نمایید.
- اگر مشکلات گوارشی دارید آن را درمان کنید.
- داروهایی که از طرف پزشکتان برای کنترل سردرد داده شده به طور مرتب مصرف نمایید.
اگر سابقه سردرد شدید و یا سردرد و حالت تهوع در چند روز اول ماه مبارک رمضان دارید، در سحرهای چند روز اول این ماه پس از مصرف سحری، مسکن مصرف نمایید. ولی به یاد داشته باشید که فقط در چند روز اول اینکار انجام شود تا از عوارض مصرف زیاد مسکن پرهیز شود.
پیشگیری و درمان سردرد روزه داری
توصیه‌های ماه مبارک رمضان و زمان روزه گرفتن برای افرادی که دچار سردرد روزه داری می‌شوند، شامل موارد زیر است:
- حتما وعده سحری را جدی بگیرید.
- مواد پروتئینی مصرف نمایید تا دیرتر گرسنه شوید
- همچنین از موادی که آب را در بدن نگه می‌دارند مانند تخم شربتی (در آب ریخته شود و مدتی بعد مصرف شود) و کاهو و خیار و سبزی نیز استفاده شود.
- به محض گفته شدن اذان مغرب با مصرف مواد شیرین مانند خرما، آب گرم و کمی غذای سبک روزه را افطار نمایید و وعده شام را با تاخیر میل بفرمائید تا معده ناگهانی و سریع پر نشود.
- در فاصله افطار تا زمان خواب و نیز در وعده سحری مایعات کافی و میوه مصرف نمایید.
- مصرف مواد غذایی چرب و شیرین و حجیم و سنگین را بسیار محدود نمایید.
- یبوست محرک بروز سردرد است؛ لذا اقدامات لازم جهت پیشگیری از آن را مانند مصرف مایعات کافی، تحرک بدنی، مصرف سبزیجات میوه را جدی بگیرید.
- در طی روز از مصرف انرژی زیاد و کم فایده و رفت و آمدهای غیر ضروری در بیرون منزل بپرهیزید.
- همه موارد مراقبتی مانند انجام مکرر نرمش های کششی گردن و شانه را جدی بگیرید. بخصوص کسانی که مطالعات زیاد و یا استفاده زیاد از وسایل الکترونیکی را دارند باید نرمش های مکرر گردن و شانه را انجام دهند .
- در فواصل کار به طور مکرر استراحت چشم با بستن کوتاه مدت چشمها و سپس نگاه به دورترین نقطه ممکن و سپس ادامه کار را داشته باشند.
- استراحت کوتاه مدت در نیمه روز می تواند در بعضی افراد جهت پیشگیری از سردرد کمک کننده باشد.
- ماساژ یا فشار دادن محل ایجاد سردرد در ابتدای سردرد ممکن است سردر خفیف یا متوسط را بهبود بخشد.
- گرم و سرد کردن محل سردرد در بعضی افراد کمک کننده است؛ لذا از این روش جهت بهبودی سردردهای خفیف تا متوسط در آغاز آن می‌توانید استفاده نمایید.
- کسانی که علیرغم مراقبت های لازم سردردهای غیر قابل تحمل و شدید دارند نمی توانند روزه بگیرند.
- کسانی که بدلیل بیماری از جمله سردردهای شدید، سردردهای چند روزه و غیرقابل کنترل نمی توانند روزهای متمادی روزه بگیرند؛ ممکن است بتوانند به صورت منقطع روزه بگیرند مثلا یک، دو یا چند روز روزه بگیرند و یک یا دو روز را روزه نگیرند.
دکتر حمیدرضا رخصت‌یزدی متخصص سر درد
برای مشاوره درمانی توسط متخصص درمان سر درد و دریافت نوبت ویزیت دکتر حمیدرضا رخصت‌یزدی (عضو انجمن مغز و اعصاب ایران و انجمن سردرد اتحادیه اروپا) با ما در ارتباط باشید.
