درد ستون فقرات از آسیب‌های شایع در بین افراد به ویژه کارمندان و افراد سالمند است. مراقبت از این قسمت از بدن، اهمیت زیادی دارد. دردهای ستون فقرات را می‌توان به چند بخش تقسیم‌بندی کرد که در ادامه به بررسی هر یک می‌پردازیم و راه‌های کاهش و درمان درد ستون فقرات را بیان می‌کنیم.
بسیاری از مبتلایان به دردهای ستون فقرات به دنبال کسی هستند که به جای درمانگری با جادوگری درد آنها را یکباره درمان کند و بسا هر اقدام عجیب توسط افراد غیر متخصص را درمان تصور می‌کنند. اما چنانچه پیش از این یادآور شدیم دردهای ستون مهره‌ها علل مشخص و شناخته شده‌ای دارد و کاربرد روش‌های علمی می‌تواند آنها را بهبود بخشد.
برای تشخیص و درمان صحیح درد ستون فقرات و جلوگیری از آسیب‌های بعدی مهره ها لازم است در اسرع وقت به متخصص مراجعه شود. برای کسب اطلاعات بیشتر درمورد علل کمردرد و درد ستون فقرات و راه‌های درمان آن با ما تماس بگیرید.
انواع درد ستون فقرات کمر
انواع درد ستون فقرات کمر شامل موارد زیر است:
- دردهای مکانیکال
- دردهای التهابی
- دردهای ارجاعی
- دردهای انتشاری
دردهای مکانیکال
دردهای مکانیکال معمولا ناشی از دیسک، شکستگی، دررفتگی و آرتروز به دلیل ضربه، اسپاسم یا شکستگی عضلانی بوده که با حرکات شدید شدت می‌یابد، دردهای مکانیکی در اغلب اوقات به دلیل ایستادن و نشستن نادرست، کار زیاد با لپ‌تاپ، موبایل و تبلت به وجود می‌آید که سبب فشار دیسک‌های گردن، التهاب و درد در این نواحی می‌شود.
دردهای التهابی
دردهای التهابی بر اثر بیماری‌های روماتیسمی، تب مالت و درگیری سل در ستون فقرات به وجود می آید و سبب عفونت‌های میکروبی بین مهره‌ها، دیسک‌ها و در نهایت بروز درد در نواحی مختلف گردن می‌شود.
تب مالت بر اثر التهاب و تورم در قسمت‌های مختلف بدن و ریشه‌های عصبی به وجود می‌آید که یکی از نشانه‌های آن می‌تواند درد در ناحیه گردن باشد که به آن دردهای غیر اختصاصی گویند که حتی با گرفتن ام آر آی نیز نشان داده نمی‌شود.
دردهای ارجاعی
دردهای ارجاعی مربوط به سایر نقاط بدن هستند مانند دردهای قلبی و عروقی که می‌توانند خود را به صورت درد در نواحی مختلف گردن و فک نشان دهند.
دردهای انتشاری
دردهای انتشاری در مواقعی به وجود می‌آیند که بیمار درگیری دیسک گردن دارد و شانه و بازوهای او نیز درد دارد که خود را به صورت مورمور یا گزگز شدن نشان می‌دهد.
راه های تشخیص درد ستون فقرات و کمر درد
برای تشخیص درد ستون فقرات و کمر درد راه های مختلفی وجود دارد که به نوع و شدت آسیب بستگی دارد. در ادامه برخی موارد را بررسی می‌نماییم.
شناخت تاریخچه بیماری
بیشتر پزشکان و فیزیوتراپیست‌ها هنگام معاینه بیماران خود گام‌های مشخص برمی‌دارند. آگاهی از این پرسش‌ها شما را یاری می‌کند تا با آمادگی بهتری به سوالات آنها پاسخ دهید و تشخیص و درمان بیماری را سرعت بخشید.
برای شناخت تاریخچه بیماری پرسش‌های زیر مناسب است:
- چگونه درد شما آغاز شد؟
- در زمان آسیب دقیقا چه وضعیتی در ستون مهره‌های خود داشتید؟
- محل دقیق درد شما کجاست؟
- آیا سرفه و عطسه درد شما را بیشتر می‌کند؟
- چه چیزها و حالت‌هایی درد شما را بهتر می‌کند؟
- تاکنون چه درمان‌هایی انجام داده‌اید؟
معاینه جسمی
معاینه جسمی برای آگاهی از موارد زیر انجام می‌شود:
- وضعیت عمومی بدن
- چگونگی قوام عضله (میزان شل یا سفت بودن عضله)
- مناطقی که به لمس حساسند
- دامنه حرکتی مفاصل
- گرفتگی عضله
- میزان ضعف عضله محل مورد نظر
آزمایش‌های علمی و پیشرفته
برخی از آزمایش‌های علمی و پیشرفته شامل موارد زیر می‌شود:
- نوار عصب و عضله (الکترومیوگرافی)
- میلوگرافی که آزمایش نخاع با کمک اشعه ایکس می‌باشد
- سی تی اسکن
- ام آر آی M.R.I
درمان درد ستون فقرات در مراحل مختلف بیماری
درمان درد ستون فقرات با توجه به نوع و شدن آسیب و این که مشکل یا بیماری ما در چه مرحله‌ای قرار دارد، شامل موراد زیر است:
- درمان بلافاصله پس از بوجود آمدن آسیب (مرحله حاد)
- درمان در مرحله‌ای که بهبودی نسبی بوجود آمده
- درمان اصلی (فراگیر)
- بازگشت به کار و آغاز فعالیت‌های عادی روزمره
درمان بلافاصله پس از بوجود آمدن آسیب (مرحله حاد)
اگر در معاینات پزشکی مشخص شد که آسیب شدیدی مثل دررفتگی یا شکستگی رخ نداده است، اقدامات زیر می‌تواند مفید باشد:
- گذاشتن یخ در محل آسیب‌دیده؛ این کار به کاهش درد و انقباض محافظتی عضله آسیب دیده کمر کمک می‌کند.
- استراحت قسمت صدمه دیده، برای آن که میزان صدمه افزایش نیابد.
- استفاده از محافظ‌های گردنی و کمری مانند گردنبند طبی نرم یا بالش کمری
درمان در مرحله‌ای که بهبودی نسبی بوجود آمده
همین که کمی از شدت بیماری کاسته شد و بهبودی نسبی حاصل شد، حرکات و تمرینات ویژه ورزشی (تحت نظر پزشک و فیزیوتراپیست) به بیمار کمک می‌کند که قدرت عضلانی و انعطاف‌پذیری خود را بازیابد و در نهایت، تعادل ستون مهره‌های خود را حفظ کند.
درمان اصلی (فراگیر)
درمان نهایی برای اکثر آسیب‌های کمر و گردن، از بین بردن علت درد می‌باشد. هر چند داروها به کاهش درد و انقباض حفاظتی و جبرانی ماهیچه کمک می‌کند و التهاب را کاهش می‌دهد، اما اثر قابل اهمیتی بر آنچه درد را به وجود آورده است ندارند. همچنین درمان‌های فیزیوتراپی مانند کشش، به کاهش مشکلات کمک می‌کند.
استراحت، حفظ آرامش و انجام نرمش‌های مناسب، قدرت عضلات و انعطاف‌پذیری ستون فقرات را باز می‌گرداند.
بازگشت به کار و آغاز فعالیت‌های عادی روزمره
بیمار برای بهبود کمر درد و کاهش احتمال بروز درد پس از درمان، باید در دوره بهبودی بعضی از راهکارها را با صلاحدید پزشک بکار گیرد. استفاده از داروهای ضد درد در صورت ضرورت هیچ اشکالی ندارد. حتی المقدور سعی کنید تدریجا به کار قبلی خود بازگردید.
مراعات کردن با ترسیدن و نگرانی متفاوت است، مراقب باشید، اما نترسید و کارهای زیر را انجام ندهید:
- از درد نترسید چرا که هر دردی به معنی عود کمردرد و ایجاد مشکل در ستون فقرات نیست، بلکه اغلب به معنی نیاز شما به مراعات بیشتر نکات ایمنی است.
- مراقبت خود را بیشتر کنید. نگران نباشید، چرا که دورههایی از تشدید و تخفیف کمر درد بعد از درمان در طول دوره درمان کاملا طبیعی است.
- در صورت صلاحدید پزشکتان، نباید از ضددردهای قوی و پرعارضه استفاده کنید، ولی استفاده از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مجاز است.
