ستون فقرات وظیفه حمایت از تمامی بخش‌های بدن را برعهده دارد، بنابراین تصور اینکه روزانه تحت فشارهای زیادی قرار می‌گیرد، دشوار نخواهد بود.در این مقاله قصد داریم علت و علائم آسیب های ستون فقرات را بررسی کنیم.
علت آسیب مهره های ستون فقرات چیست؟
هنگام سلامت، استخوان‌های ستون فقرات محکم و متراکم هستند. مانند همه استخوان‌ها، مهره‌ها قدرت خود را به طور عمده از دو ماده معدنی مهم تحت عنوان کلسیم و فسفات می‌گیرند.
هنگامی که کمبود این مواد معدنی در بدن وجود داشته باشد، یا به علت سبک زندگی بی‌تحرک (فعالیتهای تحمیل‌کننده وزن در واقع به حفظ استحکام استخوان کمک می‌کنند) یا بیماری مانند پوکی استخوان، استخوان ساختار و استحکامش را از دست می‌دهد.
مهره‌ها به جز در مواردی که استخوان‌ها به این ترتیب ضعیف شده باشند یا به علت حادثه یا سقوط آسیب دیده باشند، به آسانی نمی‌شکنند یا دچار فرسودگی نمی‌شوند.
بخش‌های مختلف ستون فقرات که از گردن تا لگن امتداد پیدا می‌کنند، با یکدیگر کار می‌کنند تا حمایت و پایداری لازم برای تحمل بیشتر وزن بخش فوقانی بدن را فراهم کنند. هر یکی از مهره‌ها دارای منفذی است که تونلی را برای طناب نخاعی تشکیل می‌دهد، بنابراین طناب نخاعی را در مسیرش از پایین تا مغز حمایت میکند.
اما ستون فقرات تنها یک لوله محافظتی نیست. ستون فقرات در عین حالیکه محافظت و حمایت از نخاع را فراهم میکند، طراحی‌اش به صورتی است که به شما امکان می‌دهد، خم شوید، بچرخید، و همچنین بخش بالایی تنه‌تان را به هر طرفی بچرخانید.
این خود استخوان‌ها نیستند که خم می‌شوند یا می‌چرخند، انعطاف‌پذیری ستون فقرات ناشی از ساختارهایی است که بین استخوان‌ها قرار دارند، که شامل رویه‌های مفصلی و دیسک‌های بین‌مهره‌ای است.
برای تشخیص و درمان درد ستون فقرات و جلوگیری از آسیب‌های بعدی مهره ها لازم است در اسرع وقت به متخصص مغز و اعصاب مراجعه شود.
آسیب های شایع ستون فقرات
آسیب های ستون فقرات شامل موارد زیر است:
- گرفتگی ماهیچه و التهاب
- پیچ خوردگی ها و کشیدگی هی ناگهانی حاد
- برآمدگی دیسک
- فتق دیسک
- خشکی مفاصل
- آرتروز
گرفتگی ماهیچه و التهاب
از علائم اصلی التهاب عضلات، ضعف در عضلات بدن است. ضعف عضلات ممکن است واضح باشد و یا فقط با آزمایش معلوم شود. همچنین عضله ممکن است درد داشته باشد یا نه.
پزشکان ممکن است یک معاینه فیزیکی، تست‌های آزمایشگاهی، آزمایش های تصویری و بیوپسی عضله برای تشخیص التهاب عضلات استفاده کنند. گزینه های دیگر شامل داروها، درمان فیزیکی، ورزش، گرما درمانی است.
هنگامی که در عضلات شما آسیب و دردی به وجود می آید. بدن با بی حرکت نمودن منطقه ای که دردناک شده آن را از آسیب بیشتر حفظ میکند.
دلایل گرفتگی عضلات
علل گرفتگی عضلات شامل موارد زیر است:
- کار کشیدن بیش از حد از عضلات.
- انجام دادن تمرینات بدنی شدید و خستگی عضلات.
- کم آبی بدن.
- قرار گرفتن عضلات در یک وضعیت ثابت به مدت طولانی.
- انجام ندادن حرکات کششی و گرم نکردن بدن پیش از اقدام به فعالیتهای بدنی.
- بهم خوردن تعادل مایعات، هورمونها و الکترولیتهای بدن.
- تهی شدن عضلات از عناصر منیزیم، کلسیم و پتاسیم که برای انقباض مناسب عضلات ضروری میباشند.
- مصرف برخی از داروها مانند مدرها.
- مصرف مشروبات الکلی.
- نارسایی کلیه ها، کم کاری تیروئید، حاملگی و اختلالات عصبی.
آسیب شناسی گرفتگی ماهیچه و التهاب
عضله‌ای که دردناک و حساس شده است گردش خون کمتری دارد و ملتهب می‌گردد.
درمان گرفتگی ماهیچه و التهاب
چرخه معیوب یاد شده می‌تواند با اقداماتی مثل کاربرد سرما، گرما، ماساژ و تحریکات الکتریکی و… متوقف گردد. به هرحال درمان این مشکل مراجعه به پزشک است که معمولا پزشکان متخصص پس از تشخیص ضایعه، بیمار را برای آموزش و اصلاح روش کار و استراحت به متخصصین فیزیوتراپی ارجاع می‌دهند.
پیچ خوردگی ها و کشیدگی های ناگهانی عضلات و رباط ها
در صورتی که یک عضله بدن بیش از حد کشیده شود بعضی از الیاف ماهیچه صدمه می‌بینند. گاهی نیز یک یا چند رباط (نوارهای الیافی که استخوان‌ها را در مفصل به هم وصل می‌کنند) در یکی از مفاصل بیش از حد کشیده یا پاره می‌شود. مفصل مچ پا بیش از هر مفصل دیگری دچار کشیدگی رباط‌ها می شود که معمولا در اثر افتادن یا پیچ خوردن پا روی لبه بیرونی آن رخ می‌دهد.
آسیب شناسی پیچ خوردگی ها و کشیدگی های ناگهانی عضلات و رباط ها
بیشتر کشیدگی‌ها و پیچ خوردگی‌های شدید موجب پارگی و خونریزی رشته‌های عضلات و رباط‌ها می‌شود. معمولا میزان درد آنقدر شدید است که بیمار ناگزیر است اندام آسیب دیده را بی‌حرکت نگه دارد و همین اقدام موجب می‌شود که بهبودی سریخ‌تر رخ دهد.
درمان پیچ خوردگی ها و کشیدگی های ناگهانی عضلات و رباط ها
روش های درمان پیچ‌خوردگی و کشیدگی عضلات شامل موارد زیر است:
- انجام حرکات کششی عضلات در گیر.
- استفاده از کمپرس سرد و یا گرم.
- نوشیدن آب کافی.
- ماساژ دادن موضع به طور صحیح.
اگر کشیدگی خفیف باشد با چند روز استراحت و دوری از فعالیتهای تشدید کننده درد، بهبودی به سرعت حاصل می‌شود. اما چنلانچه ضایعه شدیدتر باشد زمان بیشتری برای التیام و درمان لازم است. در چنین شرایطی بیمار نیاز دارد انعطاف پذیری و قدرت اولیه خود را به دست آورد. بنابراین مشاوره با پزشک و فیزیوتراپیست ضرورت دارد.
برآمدگی یا بیرون زدگی دیسک
دیسک‌های بین مهره‌ای، بافت‌های مسطح و دایره‌ای شکلی هستند که در بین مهره‌های ستون فقرات قرار دارند و باعث جذب فشارهای وارد شده به ستون فقرات می‌شوند.
زمانی که این دیسک‌ها سالم هستند، به عنوان یک عامل جذب‌کننده فشار و ضربه عمل می‌کنند و همچنین به منعطف‌بودن ستون فقرات کمک می‌کنند. اما در صورتی که دیسک‌ها آسیب ببینند، ممکن است دچار برآمدگی شوند یا پوسته بیرونی آن‌ها پاره شود که به این حالت بیرون‌زدگی و پارگی دیسک گفته می‌شود.
بیرون‌زدگی دیسک ممکن است در هر قسمتی از ستون فقرات ایجاد شود، اما در اغلب موارد در ناحیه گردنی (سرویکال) و در ناحیه کمری (لومبار) بروز میکند.
آسیب شناسی بیرون زدگی دیسک
کشش بیش از حد الیاف و رباط‌ها. بیرون‌زدگی دیسک معمولا بر اثر فرسایش دیسک است که جزئی از روند طبیعی بالا رفتن سن بیمار است. با بالا رفتن سن، بافت دیسک‌ها مقداری از مایعات خودشان را از دست می‌دهند و خشک می‌شوند. این مایعات برای منعطف ماندن بافت دیسک ضروری هستند.
بیرون زدگی دیسک گردن یا کمر همچنین می‌تواند بر اثر آسیب‌های وارده به ستون فقرات ایجاد شود. ضربات وارد شده به ستون فقرات باعث ایجاد ترک‌های بسیار ریز در لایه‌ی خارجی دیسک (به نام کپسول یا آنولوس) می‌شود.
درمان بیرون زدگی دیسک
قوی کردن عضلات و انجام تمرین های انعطاف پذیری به درمان فرد کمک می کند. در ابتدا با به کارگیری روش‌های غیرجراحی درمان می‌شود، مانند اصلاح فعالیت‌ها، دارو درمانی برای کاهش درد و التهاب، فیزیوتراپی و احتمالا تجویز داروهای قوی‌تر مانند تزریق استروئید. علائم ناشی از پارگی دیسک گردن، معمولا به مرور زمان بهبود پیدا می‌کنند.
اما در صورتی که بیرون زدگی دیسک موجب ایجاد فشار شدید به طناب نخاعی شده و مشکلات شدیدی را به وجود آورده است که با درمان دیسک گردن به روش‌های غیر جراحی برطرف نمی‌شوند، در این صورت احتمالا عمل دیسکتومی قدامی دیسک گردنی و یا جراحی فیوژن مهره‌های گردنی به عنوان روش‌های درمانی مدنظر قرار می‌گیرند تا دیسک مورد نظر از گردن خارج شود و ستون فقرات دوباره تثبیت شود.
